ျမန္မာ့စီးပြားေရး ၿပိဳလဲသြားႏိုင္သလားဟူေသာ ေဆာင္းပါးႏွင့္ပတ္သက္၍ သမၼတ၏ စီးပြားေရးအၾကံေပး ဦးျမင့္မွ ေပးပို႔ေသာ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ

သို႔
ဦးေနထြန္းႏိုင္

အေၾကာင္းအရာ ။ ။ Eleven Newsmedia Myanmar တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ “ျမန္မာ့စီးပြားေရး ၿပိဳလဲသြားႏိုင္သလား” ဟူေသာ ေဆာင္းပါးႏွင့္ပတ္သက္၍ သမၼတ၏ စီးပြားေရးအၾကံေပး ဦးျမင့္မွ ေပးပို႔ေသာ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ (ေန႔စြဲ။ ။ ဧၿပီ ၄ ရက္ ၂၀၁၅)

ခင္ဗ်ားေရးသားခဲ့တဲ့ အထက္ပါေဖာ္ျပပါ ေဆာင္းပါးကို ရည္ညႊန္းလိုပါတယ္။ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းမႈဆိုင္ရာ မီဒီယာတစ္ခုအေနနဲ႔ အစိုးရရဲ႕ မူဝါဒေတြနဲ႔ စီမံကိန္းေတြကို ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အားနည္းခ်က္ေတြ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ေတြကို ေထာက္ျပဖို႔နဲ႔ သံုးသပ္၊ ေစာင့္ၾကည့္၊ ေလ့လာ ဖို႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေခတ္မီ စက္မႈတိုးတက္ၿပီး ဒီမိုကေရစီနည္းက်တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္လာဖို႔အတြက္ အလြန္အေရးပါတယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။

အစိုးရရဲ႔မွားယြင္းတဲ့ ေဆာင္ရြက္မႈကို ေဖာ္ျပဖို႔အျပင္ အစိုးရအေနနဲ႔ သူ႕ရဲ႕ အလုပ္ကို လုပ္ၿပီး အျပည့္အဝ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရဲ႕လား ဆိုတာနဲ႔ သူ႕ရဲ႕ ျပည္သူေတြကို ေပးထားတဲ့ ကတိေတြ ျပည့္ဝရဲ႕လား ဆိုတာ ေသခ်ာေစေရးအတြက္ ေစာင့္ၾကည့္သူအျဖစ္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ တာဝန္ယူမႈရွိၿပီး စံုစမ္းေထာက္လွမ္းမႈ ျပဳလုပ္တဲ့ မီဒီယာတစ္ခုဟာ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံႏွစ္မ်ဳိးစလံုး ပါဝင္တဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း မ်ားစြာမွာ အေရးႀကီးတဲ့ အခန္း က႑က ပါဝင္ပါတယ္။ မီဒီယာဟာ အၿမဲတမ္းတာဝန္သိတတ္တဲ့ ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနတာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ကမၻာေပၚက တျခားအရာရာတိုင္းလိုပါပဲ၊ မီဒီယာဟာလည္း ၿပီးျပည့္စံုမႈမရွိပါဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပည္သူရဲ႕ အပိုင္းနဲ႔ ပုဂၢလိက အရာထမ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မွားယြင္းတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္နဲ႔ မသင့္ေလ်ာ္တဲ့ အမူအက်င့္ေတြကို ကန္႔သတ္ရာမွာ သူ႕ရဲ႕ စြမ္းအားကို အထင္မေသးသင့္ပါဘူး။
ေဖာ္ျပပါေဆာင္းပါးကိုလည္း အဲဒီစိတ္ထားမ်ိဳးနဲ႔ပဲ ျပန္လည္သံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ ဒီေဆာင္းပါး ကိုျပင္ဆင္ဖို႔ အခ်ိန္နဲ႔ လံု႔လစိုက္ထုတ္မႈ အေျမာက္အျမားေပးဆပ္ခဲ့ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးကို ေကာင္းမြန္တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေရးသားထားၿပီး အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဆိုမႈ မွာ ေဖာ္ျပထား သလို ‘deeper recession’ (သို႔) ျမန္မာဘာသာမွာ ေရးသားထားသလို ‘စီးပြားေရးၿပိဳလဲမႈ’ ရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ အက်ဳိးဆက္ေတြကေန ျမန္မာျပည္သူေတြကို ရိုးရိုးသားသား အကာအကြယ္ေပးလိုတာပဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ သံသယမရွိပါဘူး။
သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ သူရဲ႕အစိုးရ၊ သူ႕ရဲ႕အႀကံေပးေတြ၊ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အတိုက္အခံေတြအေပၚ jihad (ဘာသာေရးစစ္ေၾကညာမႈ) ျပဳလုပ္လိုက္တာကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္ အထိုက္အေလ်ာက္ သတိျပဳမိပါတယ္။ အဲဒါေတြထဲမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အႀကံေပးေတြကို အေလးေပးေျပာဆိုထားတာရွိပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ “၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးစနစ္ ယိုင္လဲၿပိဳက်ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ပထမဆံုး အျပစ္တင္ရမွာက သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ သူရဲ႕အစိုးရအဖြဲ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယတာဝန္အရွိဆံုး သူေတြ ကေတာ့ သမၼတ အၾကံေပးပုဂၢိဳလ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။” လို႔ေထာက္ျပထားပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးကိုေသခ်ာဖတ္ၾကည့္ရင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ သူရဲ႕အႀကံေပးေတြကို ဖယ္ရွားလိုက္ရင္ ပိုေကာင္းလိမ့္မယ္လို႔ ခင္ဗ်ားထင္ေနတာကို ကၽြန္ေတာ္ ခံစားမိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ အပါအဝင္ တျခားသမၼတရဲ႕ စီးပြားေရး အႀကံေပး ေလးဦးကိုယ္စား ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ထိေရာက္မႈမရွိဘူး၊ တာဝန္က ဖယ္ရွားေပးသင့္တယ္ထင္ရင္ အထူးသျဖင့္ ေနာက္အဖြဲ႕သစ္ဖြဲ႕စည္းဖို႔အတြက္ ေတြးဆထားတယ္ဆိုရင္ စီးပြားေရးအႀကံေပးေတြအျဖစ္ သင့္ေလ်ာ္တယ္လို႔ ခင္ဗ်ားထင္တဲ့၊ ခင္ဗ်ားေမွ်ာ္လင့္ထားတာနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့သူ ငါးဦးရဲ႕ အမည္ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ စိတ္ဝင္စားမိပါလိမ့္မယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဒီေဆာင္းပါးမွာ အစိတ္အပိုင္းႏွစ္ခုပါဝင္ေနေၾကာင္း သတိထားမိပါတယ္။ ပထမပိုင္းမွာ တိုင္းျပည္စီးပြားေရး ၿပိဳလဲလုအေနအထားေရာက္ရွိေနေၾကာင္းနဲ႔ သမၼတနဲ႔ သူရဲ႕အႀကံေပးေတြ ဒီအတိုင္း ထိုင္ၾကည့္ေနၿပီး ျပန္လည္ကုစားတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ မေဆာင္ရြက္ဘူးဆိုရင္ မၾကာမီ စီးပြားေရး ၿပိဳလဲသြားမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေထာက္ျပဖို႔ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ အစိုးရဝန္ႀကီးဌာနေတြက အစီရင္ခံစာေတြနဲ႔ အစိုးရကထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြကေန အခ်က္အလက္ေတြ ျပန္ယူ လို႔ ေလ့လာခ်က္ေတြ ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။
ဒုတိယပိုင္းမွာေတာ့ ခင္ဗ်ားက ေလ့လာမႈေတြ ျပဳလုပ္ၿပီး တိုင္းျပည္ရဲ႕စီးပြားေရး မၿပိဳလဲေအာင္ ကယ္တင္ဖို႔ ျပန္လည္ ကုစားႏုိင္ေရး နည္းလမ္းေတြ အတြဲလိုက္ တင္ျပထားပါတယ္။ ေဆာင္းပါးမွာပါ တဲ့ ႏွစ္ပိုင္းစလံုးကို အေသအခ်ာ သတိျပဳပါတယ္။ ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥရပ္ေတြ ကို ေဖာ္ထုတ္ၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့ေထာက္ျပခ်က္ေတြ လုပ္ေဆာင္ထားတယ္လို႔ယူဆပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကံမေကာင္းစြာပဲ ခင္ဗ်ားျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ ေထာက္ျပခ်က္ေတြက ထိုက္တန္တဲ့ ရိုက္ခတ္ခ်က္ေတြ လိုခ်င္သလို ျဖစ္လာပံု မရတာပါပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္ တန္ဖိုးအရ ခင္ဗ်ားေဆာင္းပါးရဲ႕ အရည္အေသြး၊ အဂၤလိပ္စာလံုး အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ စီးပြားေရးပညာ အေၾကာင္းအရာဗဟုသုတေတြ ဟာ ျပည္တြင္း စံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြရဲ႕ ေအာက္ေတာင္မွ အမ်ားႀကီး ေလ်ာ့က်ေနလို႔ပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္က ခင္ဗ်ားေဆာင္းပါးမွာ ပါဝင္တဲ့ ႏွစ္ပို္င္းစလံုးကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီး ေနာက္အဖြဲ႕မွာ ပါဝင္သူေတြနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အစားထိုးဖို႔ ခင္ဗ်ားအႀကံျပဳတဲ့ စီးပြားေရးအႀကံေပး ငါးဦးရဲ႕ အက်ိဳးအတြက္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ တင္ျပပံုနဲ႔ စီးပြားေရးသံုးသပ္မႈဆိုင္ရာ အရည္အေသြး တိုးတက္လာေစဖို႔ ေစတနာနဲ႔ တိက်တဲ့အႀကံျပဳခ်က္ေတြ ေပးလိုက္ရပါတယ္။
ျပန္လည္ကုစားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ခင္ဗ်ားရဲ႕ နည္းလမ္းေတြနဲ႔အေပၚ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ မွတ္ခ်က္ေတြ ကို ေအာက္မွာေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ မွတ္ခ်က္ ၁၈ ခုပါဝင္ၿပီး [u1] မွ [u18] အထိ နံပါတ္စဥ္တပ္ထားပါ တယ္။ ေဆာင္းပါးအတြင္း အသံုးျပဳခဲ့တဲ့ စကားလံုးအတိအက်ကို စာလံုးေစာင္းနဲ႔ျပၿပီး မ်ဥ္းတားထားပါတယ္။ အဲဒီစာသားေတြ ေနာက္မွာ ကြ်န္ေတာ့္မွတ္ခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံစီးပြားေရးရဲ႕ လက္ရွိအေနအထား(ခင္ဗ်ား အဆိုအရကေတာ့ ၿပိဳလဲလုနီးပါး) နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ၊ စာရင္းဇယားေတြ၊ စိတ္ကူးေတြနဲ႔ အစီရင္ခံမႈေတြ ပါဝင္တဲ့ ခင္ဗ်ားရဲ႕ေဆာင္းပါး ပထမပိုင္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္မွတ္ခ်က္ေတြကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္တစ္ခုအတြင္း ခင္ဗ်ားဆီကို အိတ္ဖြင့္ေပးစာတစ္ေစာင္ အေနနဲ႔ ေပးပို႔သြားပါမယ္။
ဦးေနထြန္းႏိုင္၏ ေလ့လာမႈသံုးသပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အႀကံျပဳထားသည့္ ျပန္လည္ကုစားေရး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ အေပၚ မွတ္ခ်က္မ်ား
၁။ မွတ္ခ်က္ [u1]. အတိုက္အခံအေနနဲ႔ အစိုးရကို သတိေပးဖို႔တာဝန္ရွိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ယံုၾကည္တာကေတာ့ အတိုက္အခံရဲ႕ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က လြတ္လပ္ၿပီးတရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကေနတစ္ဆင့္ လက္ရွိ အာဏာရအစုိးရကို အႏုိင္ယူဖို႔ဆိုတာပါပဲ။ ‘အတိုက္အခံအေနနဲ႔ အစိုးရကိုသတိေပးဖို႔’ ဆိုတာ ဘာကိုဆိုလိုလဲဆိုတာ နားလည္ရခက္ေနပါတယ္။ အတိုက္အခံအေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ျပည္သူ႕အံုၾကြမႈေတြနဲ႔ လူမႈေရးမၿငိမ္မသက္မႈေတြ ဖန္တီးၿပီး အစိုးရကိုျဖဳတ္ခ်ဖို႔ ဆိုလိုတာမဟုတ္ဘူးလို႔ပဲ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြအတြက္ ဝမ္းနည္းဖြယ္အက်ိဳးဆက္ေတြပဲ ျဖစ္ေပၚလာေစမွာပါ။
၂။ မွတ္ခ်က္ [u2]. ႏိုင္ငံရဲ႕ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ အစိုးရရဲ႕အမွားေတြကို ထိုင္ၿပီးေစာင့္ၾကည့္ေနရံုနဲ႔ မလုံေလာက္ပါဘူး။
ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုး သိထားတဲ့အတိုင္း အမွားေတြကို ထိုင္ၿပီးေစာင့္ၾကည့္ေနရံုနဲ႔ ဘယ္အရာကို မွ ေျဖရွင္းႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ အသိသာႀကီးပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဆြေပးတဲ့ ပါးနပ္တဲ့ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ထင္ျမင္ခ်က္တစ္ရပ္ကို ဖန္တီးဖို႔ သိသာထင္ရွားၿပီးသား တစ္စံုတစ္ရာကို ကြဲျပားျခားနားတဲ့ စကားလံုးေတြနဲ႔ ေျပာတာဟာ အဆိုျပဳခ်က္တစ္ရပ္ထဲကို ဘာအခ်က္မွ ထပ္ၿပီး ေပါင္းထည့္မေပးႏုိင္ပါဘူး။ ဒါမ်ိဳးကို “မလိုအပ္ဘဲ စကားပရိယာယ္ႀကြယ္ျခင္း” (tautology) လို႔ေခၚပါတယ္။
၃။ မွတ္ခ်က္ [u3]. If the National League for Democracy (NLD) ruled the power
‘ruled the power’ ရဲ႕ ဆိုလိုရင္းအဓိပၸာယ္ဟာ မရွင္းလင္းပါဘူး။ ဒီအခ်က္ကို ျပန္လည္ျပဳျပင္သင့္ပါတယ္။ ဒါကို ခင္ဗ်ားရဲ႕ အယ္ဒီတာေတြကို ျပင္ခိုင္းပါ။
၄။ မွတ္ခ်က္ [u4]. လႊတ္ေတာ္မွာ NLD ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္နည္းတာမွန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ေလာက္ပဲ နည္းသည္ျဖစ္ေစ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာကိစၥေတြမွာပဲ အခ်ိန္ကုန္ေနတာမျဖစ္သင့္ပါဘူး။
NLD ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာကိစၥေတြမွာပဲ ‘အခ်ိန္ကုန္ေနတယ္’ လို႔ ကၽြန္ေတာ္ မယံုၾကည္ပါဘူး။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္တြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ လူထုမီဒီယာေတြကို ျပန္လည္စစ္ေဆးၾကည့္ဖို႔ အႀကံျပဳလိုပါတယ္။
၅။ မွတ္ခ်က္ [u5]. အစိုးရနဲ႔လႊတ္ေတာ္က ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းေတြကို လစာတိုးေပးခဲ့ေပမယ့္ ဝန္ထမ္းငယ္ေတြ အဖို႔ သက္ေရာက္မႈမရရွိဘဲ ေအာက္ေျခဝန္ထမ္းေတြ ပိုမိုက်ပ္တည္းလာပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းလစာတိုးမႈေၾကာင့္ တက္လာတဲ့ကုန္ေဈးႏႈန္းက ပုဂၢလိကဝန္ထမ္းေတြကို ႐ိုက္ခတ္လာပါတယ္။
ဧၿပီလ ၁ ရက္မွာ ျပည္သူ႕ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕လစာကို တိုးျမွင့္ေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာပါ။ ဧၿပီလကုန္မွာ ဒီျပည္သူ႕ဝန္ထမ္းေတြ တုိးျမွင့္ထားတဲ့လစာကို စတင္ခံစားရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုကိစၥရပ္ကိုသံုးသပ္ ဖို႔ဆိုတာ ေစာလြန္းပါေသးတယ္။ ပိုမိုခိုင္လံုတဲ့ အခ်က္အလက္နဲ႔ ေနာက္ဆံုးရအခ်က္အလက္ေတြအတြက္ ရက္သတၱပတ္အနည္းငယ္ ဘာလို႔ မေစာင့္တာလဲ။
၆။ မွတ္ခ်က္ [u6]. ဒီၾကားထဲမွာပဲ {က်ပ္} ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းမႈနဲ႔အတူ သြင္းကုန္ေဈးႏႈန္းေတြ ျမင့္မားေန တယ္။ ပုဂၢလိက ကုန္သြယ္ေရးမွာ ထိခိုက္မႈေတြရွိလာပါတယ္။
က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းတာဟာ သြင္းကုန္ေဈးႏႈန္းျမင့္မားေစၿပီး ပို႔ကုန္ေဈးႏႈန္း သက္သာေစပါတယ္။ သြင္းကုန္ေဈးျမင့္တဲ့အတြက္ ကုန္ပစၥည္းတင္သြင္းမႈေလ်ာ့က်ၿပီး တင္ပို႔မႈပိုမိုမ်ားျပားလာေစပါတယ္။ သြင္းကုန္ေလ်ာ့က်ၿပီး ပို႔ကုန္မ်ားျပားလာတာဟာ ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္ကုန္မႈကို ထိခိုက္တယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။
၇။ မွတ္ခ်က္ [u7]. အခုလည္း ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ၿပိဳက်စျပဳေနပါၿပီ။ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းအတြက္ အသံုးစရိတ္၊ ေငြေၾကးစိုက္ထုတ္သူေတြ အထိနာဖို႔ရွိပါတယ္။
ဒါလည္း “မလိုအပ္ဘဲ စကားပရိယာယ္ႀကြယ္ျခင္း” (tautology) ပါပဲ။ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြၿပိဳက်ရင္ ေငြေၾကးစိုက္ထုတ္သူေတြ အထိနာမွာပါပဲ။ ေငြေၾကးစိုက္ထုတ္သူေတြတင္မကဘူး၊ တျခားသူေတြပါ အမ်ားႀကီးထိခိုက္မွာပါ။ ဒီထဲမွာ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာလုပ္ကိုင္တဲ့ မကၽြမ္းက်င္တဲ့လုပ္သားေတြ၊ လက္သမားေတြနဲ႔ အုတ္စီသူေတြအပါအဝင္ ဘိလပ္ေျမ၊ သစ္၊ အုတ္ စတဲ့ေဆာက္လုပ္ေရး ပစၥည္းထုတ္လုပ္သူေတြ၊ ေဆာက္လုပ္ေရးပစၥည္းေရာင္းခ်တဲ့ဆိုင္ေတြ၊ အုတ္၊ သဲ၊ ေက်ာက္။ ဘိလပ္ေျမနဲ႔ အျခားေဆာက္လုပ္ေရးပစၥည္းေတြ သယ္ယူပို႔ေဆာင္တဲ့လုပ္ငန္းေတြပါ ပါဝင္ပါတယ္။ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းၿပိဳလဲတာဟာ ေငြေၾကးစိုက္ထုတ္သူေတြနဲ႔ ေျမပိုင္ရွင္ေတြတင္မကပဲ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတြက္ အဓိက ေဘးဒုကၡႀကီးဆိုတာကို သက္ေသျပႏုိင္ပါတယ္။
၈။ မွတ္ခ်က္ [u8]. တစ္ဖက္မွာလည္း အလုပ္သမားေတြရဲ႕ လက္ငင္းအေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြ မ်ားေနပါတယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ အလုပ္သမားေတြက အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးကို တင္ျပတယ္လို႔မထင္ပါဘူး။ အလုပ္သမားေတြ အထူးသျဖင့္ ဆင္းရဲတဲ့အလုပ္သမားေတြမွာ ရွင္သန္ဖို႔အတြက္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြရွိေနပါတယ္ (အစားအစာ၊ အဝတ္အထည္နဲ႔ ေနစရာ)။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ဆင္းရဲသားျပည္သူေတြအတြက္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြသာမကဘဲ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ သက္ေသာင့္သက္သာရွိၿပီး တန္ဖိုးလည္း သက္သာတဲ့ ေနထိုင္မႈ၊ စိတ္ေအးခ်မ္းၿပီး လံုၿခံဳတဲ့အသိုက္အဝန္း၊ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕တဲ့ သယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈ၊ အားထားလို႔ရတဲ့ လွ်ပ္စစ္မီး၊ လံုေလာက္ၿပီး စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရအရင္းအျမစ္၊ ထိေရာက္တဲ့ ဆက္သြယ္မႈစနစ္ (အထူးသျဖင့္ လက္ကိုင္ဖုန္း အသံုးျပဳမႈ) နဲ႔ အပန္းေျဖမႈ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ အားလပ္ခ်ိန္ သမရိုးက် လိုအပ္ခ်က္ေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ‘အလုပ္သမားေတြက အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ား တင္ျပလာေန’ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းက ဘာကို ဆိုလိုလဲဆိုတာ ျပန္လည္ရွင္းလင္းျပပါ။
၉။ မွတ္ခ်က္ [u9]. လုပ္ငန္းရွင္ေတြက သူတို႔ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ျပန္ရႏိုင္ဖို႔ လုပ္ခအေပၚ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း ကိုပဲ ျပဳလုပ္လာပါတယ္။ လုပ္ခ၊ လစာ ေခါင္းပံုျဖတ္ခံရတာေတြ ရွိလာပါတယ္။
လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ျပန္ရဖို႔ လုပ္ခေလွ်ာ့ခ်ရာက ေခါင္းပံုျဖတ္မႈေတြရွိလာတယ္ဆိုရင္ လုပ္ခမေလွ်ာ့ခ်ရင္ သူတို႔ ရင္းႏွီးမႈျပန္မရဘဲ လုပ္ငန္းေတြကို ပိတ္ပစ္ရဖို႔ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ (ေဆာင္းပါးေရးသားခ်က္အရဆိုရင္) လုပ္ငန္းေတြပိတ္ရင္ ေခါင္းပံုျဖတ္မႈေတြ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အလုပ္အကိုင္နဲ႔ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အေရးေတြလည္း ရွိမွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ဒီေတာ့ ဆိုလိုတာက အလုပ္သမားေတြအေနနဲ႔ ေခါင္းပံုျဖတ္ခံမလား၊ အလုပ္အကိုင္ဆံုး႐ႈံးခံမလား ေရြးစရာျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီလို သံုးသပ္ခ်က္မ်ဳိး ဘယ္လိုရလာသလဲ ရွင္းျပပါဦး။ အေထာက္အထားေတြ ျပပါဦး။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီလိုအေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္ေနတယ္လို႔ မယံုၾကည္ပါဘူး။
၁၀။ မွတ္ခ်က္ [u10]. The basic wage is yet to be termed.
‘wages to be termed’ ဆိုတဲ့ အသံုးက အဓိပၸာယ္မရွိပါဘူး။ ျပန္လည္ရွင္းလင္းေပးပါ။
၁၁။ မွတ္ခ်က္ [u11]. အလုပ္သမားေတြက တစ္ရက္လုပ္ခ က်ပ္တစ္ေထာင္ႏႈန္းနဲ႔ တစ္လက်ပ္သံုးေသာင္း တိုးေတာင္း
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အလုပ္သမားေတြဟာ တစ္ရက္လုပ္ခ က်ပ္တစ္ေထာင္ႏႈန္းရဖို႔ ဆႏၵျပတယ္ဆိုတဲ့အေပၚ သံသယဝင္မိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့အပတ္က ထိုင္းနယ္စပ္ မြန္ျပည္နယ္အတြင္းက ေပါင္လို႔ ေခၚတဲ့ ရြာက စပါးစိုက္ လယ္သမားတစ္ေယာက္နဲ႔ ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ေျပာစကားအရ မႏွစ္က အလုပ္သမားခ တစ္ရက္ကို က်ပ္ ၃ ၀၀၀ ေပးရတယ္။ အခုကို ၅ ၀၀၀ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒီႏႈန္းနဲ႔ေတာင္မွ သူ႕လယ္အတြက္ အလုပ္သမားရွာဖို႔ ခက္ခဲပါတယ္ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ သူ႔ရြာနဲ႔ အနီးအနားရြာေတြက မိသားစုလိုက္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကလို႔ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဘယ္ေနရာမွာ အလုပ္သမားေတြက တစ္ရက္လုပ္ခ တစ္ေထာင္ရဖို႔ ဆႏၵျပေနၾကသလဲ ေျပာျပေပးပါ။
၁၂။ မွတ္ခ်က္ [u12]. ျမန္မာေငြတန္ဖိုး က်ဆင္းခ်ိန္မွာ သြင္းကုန္ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အေပၚက မွတ္ခ်က္ [u6] မွာ ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ က်ပ္ေငြတန္ဖိုး က်ဆင္းခ်ိန္မွာ သြင္းကုန္ေလ်ာ့က်လာမွာပါပဲ။ အႀကံျပဳေျပာဆိုထားသလို သြင္းကုန္ ေလွ်ာ့ခ်စရာ မလိုပါဘူး။
၁၃။ မွတ္ခ်က္ [u13]. အထူးသျဖင့္ ဇိမ္ခံကား တင္သြင္းမႈေတြကို ကန္႔သတ္ရမွာ ျဖစ္သလို ဇိမ္ခံပစၥည္း တင္သြင္းမႈေတြအတြက္ အခြန္တိုးေကာက္တာေတြ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။
ဒီအႀကံျပဳခ်က္ဟာ ေရွ႕ေနာက္ဆီေလ်ာ္မႈ မရွိသလို ကိုယ့္အခ်က္နဲ႔ကိုယ္ မကိုက္ညီပါဘူး။ ဇိမ္ခံကားတင္သြင္းမႈ ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဇိမ္ခံပစၥည္းတင္သြင္းမႈကို အခြန္တိုးေကာက္တာဟာ သိပ္ၿပီး အေထာက္အကူမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အခြန္ႏႈန္းတိုးျမွင့္ၿပီး အခြန္ေကာက္စရာ ပစၥည္းေလ်ာ့က်သြားရင္ အခြန္ရရွိမႈကို ျမင့္တက္ေစမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
၁၄။ မွတ္ခ်က္ [u14]. The situation will worsen if the running private enterprises fall.
‘Running private enterprises fall’ ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္စကားလံုး အသံုးအႏႈန္းဟာ ညံ့ဖ်င္းတဲ့ အသံုးအႏႈန္းပါ။ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို႔ အႀကံျပဳပါတယ္။
၁၅။ မွတ္ခ်က္ [u15]. ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈႏႈန္းက ေလ်ာ့က်သြားျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ႏိုင္ငံလူဦးေရရဲ႕ ၂၆ ရာခိုင္ႏႈန္းုဟာ စီးပြားေရးခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ အေနအထားနဲ႔ ေနထိုင္ေနရတုန္းပါပဲ။ ကုလသမဂၢ လူသားဖြံ႕ျဖိဳးမႈ ၫႊန္းကိန္းအရ ႏိုင္ငံ ၁၈၇ ႏိုင္ငံစာရင္းရဲ႕ အဆင့္ ၁၅ဝ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ျမန္မာ့လူဦးေရ ၂၆ ရာခိုင္ႏႈနး္ ဆင္းရဲႏြမ္းမႈေအာက္ ရွိေနတယ္ဆိုတာ Integrated Household Living Conditions Assessment (IHLCA) ႏိုင္ငံအႏွံ႕စစ္တမ္းရလဒ္ျဖစ္ၿပီး UNDP လူသားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ညႊန္းကိန္းႏွင့္ သက္ဆိုင္မႈမရွိပါ။
၁၆။ မွတ္ခ်က္ [u16]. စီးပြားေရး ၿပိဳလဲႏိုင္ေျခ၊ လူမႈေရးမညီမွ်မႈေတြက ျပည္သူလူထုအေပၚ ဖိစီးေနပါတယ္။
စီးပြားေရး ၿပိဳလဲမႈနဲ႔ လူမႈေရးမညီမွ်မႈေတြေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသက္႐ႈတဲ့ ေလထု ကုန္ခမ္းသြားမွသာ ျမန္မာျပည္သူေတြ အသက္႐ႈမြန္းၾကပ္မွာပါ။ စိတ္မပူပါနဲ႔။ ခန္႔မွန္းလို႔ရသေလာက္ အနာဂတ္မွာ ဒါဟာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ မရွိပါဘူး။
၁၇။ မွတ္ခ်က္ [u17]. အစိုးရ၊ အတိုက္အခံ၊ လႊတ္ေတာ္ေရာ၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အၾကံေပးေတြပါ ႏႈတ္ဆိတ္ၾကည့္ေနလို႔ မရေတာ့ပါဘူး။
ကၽြန္ေတာ္သိရသေလာက္ေတာ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ သူ႕အႀကံေပးေတြ၊ အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အတိုက္အခံဟာ လက္ရွိအေျခအေနကို ထိုင္ၿပီး ေက်နပ္မေနပါဘူး။ ေသခ်ာေအာင္ အသိေပးပါတယ္။ တိုင္းျပည္မွာရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ စနစ္တက် ဖ်က္ဆီးၿပီး ဦးေဆာင္ခန္႔ခြဲအမွားေတြေအာက္ ႏွစ္ငါးဆယ္ေနၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပန္လည္ထူေထာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ သက္ေသာင့္သက္သာအေျခအေနဆိုတာ မရွိပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ထဲက ဘယ္သူမွလည္း ထိုင္ၿပီး ေက်နပ္မေနပါဘူး။
၁၈။ မွတ္ခ်က္ [u18]. ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးယိုင္လဲ ၿပိဳက်မႈကတစ္ဆင့္ ေပါက္ကြဲမႈေတြ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
ဒီေဆာင္းပါးထဲမွာ recession, depression, economic collapse နဲ႔ economic failure ေတြကို ဖလွယ္ၿပီး အသံုးျပဳထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီစကားလံုးေတြကို ျမန္မာလို ဘယ္လို အဓိပၸာယ္ဖြင့္လဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ရွငး္ျပမယ္ဆိုရင္ အေထာက္အကူျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
(သမၼတ၏ စီးပြားေရးအႀကံေပး ဦးျမင့္မွ ေပးပို႔လာေသာ အိတ္ဖြင့္ေပးစာအား ျမန္မာဘာသာသို႔ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။)
အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေပးပို႔လာေသာ မူရင္း ေပးစာ ဖတ္ရႈႏုိင္ေသာ Link -
http://elevenmyanmar.com/index.php…